Dyrektywa UE dotycząca obrotu tytoniem (TPD – Tobacco Products Directive) nakłada szereg obowiązków na podmioty gospodarcze prowadzące handel wyrobami tytoniowymi. Dotyczą one m.in. zapewnienia możliwości śledzenia dokładnej trasy wyrobów tytoniowych, od producenta/importera aż do pierwszego punktu sprzedaży detalicznej. Obowiązek śledzenia rozpoczął się dnia 20.05.2019 – śledzeniu podlegają wyroby tytoniowe wyprodukowane w tym dniu i później
Zgodnie z dyrektywą, każde opakowanie papierosów (paczka lub opakowanie zbiorcze) musi posiadać unikalny identyfikator. Ponadto:
- każdy podmiot gospodarczy prowadzący produkcję, import lub handel wyrobami tytoniowymi (aż do pierwszego punktu sprzedaży detalicznej włącznie),
- każdy zakład w którym są produkowane lub składowane wyroby tytoniowe
- oraz każda maszyna służąca do produkcji wyrobów tytoniowych
muszą mieć nadane kody identyfikujące. Kody te w poszczególnych państwach członkowskich UE są nadawane przez wyznaczone podmioty (ID Issuer). Uzyskanie kodów jest odpowiedzialnością podmiotów prowadzących obrót tytoniem (możliwe jest pośrednictwo firmy trzeciej).
Informacje o operacjach związanych z obrotem wyrobami tytoniowymi muszą być przesyłane do systemu śledzenia wyrobów tytoniowych – Track and Trace. Dla dystrybutorów/hurtowników, oznacza to konieczność raportowania działań takich, jak:
- deaktywacja kodów opakowań jednostkowych lub zbiorczych;
- nadanie kodu opakowaniu zbiorczemu;
- wydanie towaru z zakładu;
- przyjęcie towaru do zakładu;
- przeładunek;
- rozpakowanie opakowania zbiorczego (w przypadku gdy opakowanie będzie dalej używane);
- dostawa metodą vanselllingu;
- wystawienie faktury;
- wydanie numeru zamówienia;
- otrzymanie płatności.
Istnieje również możliwość wycofywania wiadomości o raportowanych zdarzeniach, w przypadku gdy np. raportowane zdarzenie nie zaistniało lub przesłana wiadomość zawierała błędne dane
Informacje o zdarzeniach muszą być przesyłane w określonym czasie. W przypadku wydania towaru lub przeładunku, zdarzenie musi być zgłoszone w ciągu 24 godzin przed jego zajściem. W przypadku pozostałych zdarzeń, zgłoszenie musi nastąpić w ciągu 3 godzin po zajściu zdarzenia, jednak do 19.05.2020 włącznie trwa okres przejściowy, w którym wymaganie to jest złagodzone – zgłoszenie musi nastąpić w ciągu 24 godzin po zajściu zdarzenia. Uwaga: okres przejściowy nie dotyczy wiadomości o wydaniu towaru oraz przeładunku.
W celu usprawnienia procesu zgłaszania oraz rejestracji zdarzeń i tym samym ułatwienia spełnienia stawianych wymagań, powstał moduł obsługi obrotu tytoniem dedykowany hurtownikom/dystrybutorom prowadzącym obrót wyrobami tytoniowymi.
TPD – instrukcja do modułu obsługi obrotu tytoniem w DGCS System