Organizowanie imprez firmowych stało się bardzo popularną formą integrowania oraz motywowania pracowników. Coraz więcej przedsiębiorców organizuje takie imprez, często są to wyjazdy kilkudniowe, a koszt takiej imprez jest znaczny. Celem takich imprez jest poza wypoczynkiem pracowników, ich integracja (tworzenie zespołu), w związku z tym często organizacja ich powierzana jest wyspecjalizowanym firmom. Spółka organizując imprezę integracyjną angażuje znaczne środki finansowe, ponosi duże koszty. Imprezy odbywają się zazwyczaj w wolnym czasie od pracy w związku z tym uczestnictwo pracowników w takiej imprezie jest dobrowolne. To pracownik indywidualnie określa czy chce skorzystać z propozycji pracodawcy i wyjechać na imprezę integracyjną. Pracownik decydując się na wyjazd nie ponosi kosztów, całość pokrywa jego zakład pracy. Pracownik może zabrać osobę towarzyszącą (członka rodziny). Koszty pobytu osoby towarzyszącej również w całości pokrywa zakład pracy.
Czy wydatki poniesione przez podatnika (pracodawcę) stanowią koszt uzyskania przychodu?
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych dalej u.p.d.o.p. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia przychodów źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art . 16 ust. 1 u.p.d.o.p.
Wydatek podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem spełnienia łącznie poniższych warunków:
-
został poniesiony przez podatnika tzn że w ostatecznych rozrachunku wydatek ten musi być pokryty z zasobów finansowych podatnika,
-
jest definitywny tzn. że nie zostanie zwrócony w jakiejkolwiek formie podatnikowi,
-
został właściwie udokumentowany,
-
jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą,
-
celem poniesienia wydatku jest uzyskanie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie przychodów lub źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art . 16 ust. 1 u.p.d.o.p.
Wydatki poniesione przez podatnika na organizację imprezy integracyjnej spełniają powyżej wymienione pierwsze cztery warunki, aby uznać je za koszt uzyskania przychodów. Zakup usługi dot. organizacji imprezy integracyjnej został poniesiony przez pracodawcę, nie został mu zwrócony. Wydatek winien być prawidłowo udokumentowany, z dokumentów otrzymanych od firmy organizującej imprezę powinno wynikać, iż impreza ma charakter integracyjny i jest skierowana do pracowników firmy. Wydatek ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą ponieważ jego celem jest zintegrowanie pracowników, stworzenie zespołu, a nie tylko konsumpcją i wypoczynek. Impreza ma więc charakter pozapłacowej motywacji do lepszej i wydajniejszej pracy.
Ostatnim warunkiem aby uznać wydatek za koszt uzyskania przychodów jest poniesienie go w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia przychodów lub źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art . 16 ust. 1 u.p.d.o.p. Wydatek przedsiębiorcy związany z organizacją imprezy integracyjnej nie jest w wymieniony w tzw. katalogu kosztów negatywnych z art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. Wydatek może mieć charakter bezpośrednio lub pośrednio związany z uzyskiwanymi przychodami lub zachowaniem albo zabezpieczeniem przychodów lub źródła przychodów. Poniesiony wydatek na imprezę integracyjną ma charakter pośredni. Wydatek ten należy zaliczyć do „kosztów pracowniczych”. Do kosztów pracowniczych zaliczamy przede wszystkim wynagrodzenie zasadnicze, premie, dodatki, wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji pracowniczych. Wydatek na imprezę integracyjną mieści się w kategorii wydatków pracowniczych, ponieważ jego celem jest integracja pracowników z pracodawcą, poprawa atmosfery w pracy, budowanie zespołu , co w konsekwencji przekłada się na efektywniejszą pracę, a co za tym idzie potencjalny wzrost przychodów osiąganych przez podatnika.
Organy podatkowe również potwierdzają powyższe stanowisko w swoich interpretacjach przykładowo:
-
interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z23 grudnia 2013r., nr IBPBI/2/423-1169/13/PP czytamy, że: „W celu dokonania prawidłowej kwalifikacji wskazanych we wniosku wydatków należy przede wszystkim ustalić, jaki jest cel organizowanego spotkania. Jeżeli wydatki poniesione zostały na zorganizowanie spotkania szkoleniowo-integracyjnego mającego na celu podnoszenie kwalifikacji pracowników (…), poprawę komunikacji interpersonalnej i motywacji do pracy poprzez zintegrowanie pracowników (…) z firmą, budowanie zespołu, poprawę atmosfery pracy oraz ułatwienie ułożenia wzajemnych relacji między pracownikami a pracodawcą (ich efektem ma być poprawa efektywności pracy, skutkująca zwiększeniem przychodów osiąganych przez podatnika), to wówczas spełniają one warunki, o których mowa w art.15 ust.1 updop i mogą zostać zakwalifikowane do kosztów podatkowych. Jeśli natomiast spotkanie nie służy takiemu celowi, a przebywanie pracowników (…) ze sobą, czy konsumpcja są celem samym w sobie, to w takim przypadku nie można uznać, że wydatki poniesione na organizację takiego spotkania mają związek z przychodem, wobec czego nie stanowią one kosztu uzyskania przychodów. Należy więc mieć na uwadze, że spotkania nie mogą mieć jedynie charakteru konsumpcyjnego czy rozrywkowego, a wydatki nie powinny wykraczać poza główny cel spotkania, jakim jest szkolenie i integracja”.
Podatnik ponosi również wydatki związane z wyjazdem osób towarzyszących pracownikom na imprezę integracyjną. Czy również i te wydatki powinny stanowić koszty uzyskania przychodów. Wydatki związane z wyjazdem osób towarzyszących (będących członkami rodzin pracownika) stanowią koszty uzyskania przychodów. Członkowie rodzin pracownika mogą brać udział w imprezie integracyjnej tylko tego z powodu, iż pracownik jest zatrudniony u podatnika. Wydatki te są więc również „kosztami pracowniczymi”. Udział członków rodzin ma ponadto pozytywny wpływ na integrację pracowników, jeszcze bardziej wpływa na poprawienie atmosfery w pracy, a także zaangażowanie pracowników. Udział osób towarzyszących pracownikom ma również wpływ na wizerunek podatnika jako zakładu pracy.
Stanowisko to również znalazło potwierdzenie w interpretacjach podatkowych np. interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 28 sierpnia 2015r., nr BPB-1-3/4510-128/15/AW
„Wydatki poniesione na organizację imprezy integracyjnej w części dotyczącej pracowników spółki i ich rodzin, przejawiają związek z prowadzoną przez spółkę działalnością gospodarczą, wobec tego mogą stanowić koszty podatkowe”.
Czy udział pracowników i członków ich rodzin stanowi przychód ze stosunku służbowego i pracodawca winien naliczyć i odprowadzić podatek dochodowy.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych dalej u.p.d.o.f. za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalentów, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop, wszelkie inne kwot niezależnie od tego czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Z art. 11 ust.1 u.p.d.o.f. wynika, że przychodem są otrzymane bądź pozostawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. W przypadku świadczeń nieodpłatnych muszą one być faktycznie otrzymane, w przeciwieństwie do pieniędzy. W naszym przypadku mamy do czynienia zakupioną usługą, z której następnie nieodpłatnie korzystają pracownicy i członkowie ich rodzin. Pracownicy jak i członkowie ich rodzin biorący udział w imprezie integracyjnej nie ponoszą żadnych kosztów, wszystko jest opłacone przez podatnika. W związku z powyższym zachodzi pytanie czy w/w nieodpłatne świadczenie należy uznać za nieodpłatny przychód pracownika jak i członka jego rodziny. W niniejszej sprawie wiele wyjaśnia wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014r sygn akt K 7/13 (Dz.U. Poz. 947) dotyczący zgodność z Konstytucją RP przepisów u.p.d.o.f. w zakresie ustalenia przychodów z nieodpłatnych świadczeń dokonywanych na rzecz pracowników. Przedmiotem opodatkowania mogą być tylko nieodpłatne świadczenia pracodawcy które spełniają wskazane prze Trybunał Konstytucyjny kryteria;
-
pracownik ma wyrazić zgodę na takie świadczenie,
-
świadczenie musi być spełnione w interesie pracownika i przynieść mu korzyść,
-
korzyść ma być wymierna i jemu przypisana.
Uczestnictwo pracownika w imprezy integracyjnej spełnia tylko pierwsze kryterium. Uczestnictwo w imprezie integracyjnej jest dobrowolne, i to pracownik wyraża zgodę na to uczestnictwo. Przychód ze stosunku pracy powstaje tylko w sytuacji gdy nieodpłatne świadczenie zostało spełnione w interesie pracownika lub członka jego rodziny, a nie pracodawcy, a także przyniesie im korzyści w postaci zwiększenia aktywów lub uniknięcia wydatków. Świadczenie związane z pokryciem kosztów uczestnictwa pracownika jak i osoby towarzyszącej w imprezie integracyjnej nie zwiększa jego aktywów. Trudno też założyć, że gdyby pracodawca nie pokrył kosztów to pracownik lub członek jego rodziny poniósłby wydatki na podobny cel. Nie sposób także zazwyczaj przypisać indywidualnie uczestnikowi imprezy integracyjnej uzyskania konkretnej wymiernej korzyści, która stanowiłaby u niego przychód.
Uczestnictwo pracownika i członka jego rodziny w imprezie integracyjnej opłaconej przez pracodawcę nie stanowi u nich przychodu.
Stanowisko to potwierdzają orzeczenia Sądów Administracyjnych np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 stycznia 2015r. sygn. Akt III SA/Wa 3118/14
„ W przypadku uczestnictwa pracowników w imprezach integracyjnych, gdzie krąg osób ograniczony będzie do pracowników, pracownikom tym pracodawca nie będzie zobowiązany przypisać przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust.1 u.p.d.o.f.”
Także organy podatkowe obecnie potwierdzają powyższe stanowisko np. interpretacja indywidualna Ministra Finansów z 5 sierpnia 2015r., nr DD3.8222.2.344.2015.MCA, zmieniająca interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 13 grudnia 2007r., nr ILPB2/415-213/07-2/MT)
„Za prawidłowe należy zatem uznać stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, zgodnie z którym wydatki na spotkania integracyjne sfinansowane ze środków obrotowych nie stanowią dla pracownika przychodu, który podlega opodatkowaniu.”
Organizowanie imprez integracyjnych przez pracodawców staje się coraz bardziej popularne. Celem organizacji imprez jest tworzenie zespołu, identyfikowanie się pracowników z pracodawcą. Stanowisko dot. zaliczenia wydatków związanych z organizacją imprez integracyjnych (pokrycie uczestnictwa w imprezie zarówno za pracownika jak i członka jego rodziny) do kosztów uzyskania przychodu jest bardzo korzystne dla podatnika. Zmiana stanowiska dot. nie zaliczenia do przychodów pracownika jak towarzyszącego mu członka rodziny uczestnictwa w imprezie integracyjnej pokrytej ze środków obrotowych podatnika, również będzie miało pozytywny wpływ na obniżenie kosztów organizacji takiego przedsięwzięcia.
Autor: Tomasz Burchard